Het gaat concreet om Portugal, Italië, Ierland, Griekenland en Spanje, ook wel de GIIPS-landen genoemd. Deze landen hebben de afgelopen jaren door een relatief hoge staatsschuld of een groot begrotingstekort het vertrouwen van de financiële markten verspeeld.
Om het vertrouwen terug te winnen moeten deze landen hun overheidsfinanciën op orde zien te krijgen. Dat kan onder meer door de belastinginkomsten te verhogen. Dat lijkt de laatste 2 jaar heel mondjesmaat te lukken, maar over een tijdspanne van 5 jaar gemeten slagen de landen er niet in. In die periode namen de belastinginkomsten van de zwakkere eurolanden, afgezet tegen de omvang van hun eigen economie, af.
Spanje
Zo zag Spanje het percentage tussen 2007 en 2011 het sterkst dalen met liefst 5,7 procentpunt ten opzichte van het bbp (het totaal van alle in een land geproduceerde goederen en diensten in een jaar), namelijk van 37,3 naar 31,6 procent. En ook de daling van Ierland, Griekenland en Portugal (respectievelijk 2,7 procentpunt, 1,3 procentpunt en 1,2 procentpunt) is behoorlijk. Italië deed het beter, al daalde ook hier het percentage met 0,3 procentpunt in 5 jaar tijd. Ter vergelijking: het aandeel in Nederland veranderde niet.
Volgens Martin van Vliet, expert op dit gebied bij ING, is de daling per land te verklaren. ,,Vooral Spanje en Ierland hebben veel last gehad van het instorten van de vastgoedmarkt. Zij kregen Europees gezien de hardste klappen en dus kelderde de belasting die binnenkwam via de huizenmarkt’’, legt hij uit. ,,In de PIIGS-landen zijn ook per land bepaalde maatregelen genomen. Zo stimuleerde Portugal de economie heel sterk, terwijl elders de belastingen werden verlaagd. Dat zie je terug in deze getallen.”
Volgens Van Vliet leggen de landen ook verschillende nadrukken in het belastingstelsel en ook dat heeft invloed. ,,Sommige landen heffen bijvoorbeeld veel vermogensbelasting en wat minder op inkomen. Als de beurs dan instort, komt daar veel minder belasting uit voort. Anderzijds zijn landen in 2012 de belastingen vrijwel stuk voor stuk aan het verhogen. Daarom zal je in 2012 een stijging zien, bij landen met een progressief belastingstelsel meer dan bij landen die dat niet hebben.''
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl